Drzewa z historią
- Na świecie rosną setki gatunków drzew.
- Wśród nich są okazy wyjątkowe, niepowtarzalne, jedyne w swoim rodzaju.
- Czy wiesz, które drzewo jest najstarsze na świecie lub w Polsce?
- A które jest najwyższe?
- Poznaj drzewa z niezwykłą historią.
Dolnośląskie rekordy
Od 1945 roku najstarszym drzewem na terenie naszego kraju jest cis pospolity Henryk z Henrykowa Lubańskiego (150 km od Wrocławia). W 1987 roku jego wiek oszacowano na 1250 lat! Niestety, rekordzista wiele przeszedł. Był dwukrotnie uszkadzany przez działania wojenne, a podczas huraganu w 1989 roku zniszczona została jego odnoga. W efekcie obwód drzewa zmniejszył się z 5 do 1,5 m. W ostatnich latach podjęto prace zmierzające do poprawy stanu wiekowego cisu. Jego korzenie zabezpieczono przed gryzoniami, zbudowano specjalne rusztowanie, zainstalowano zraszacze i zamgławiacze, co miało przygotować drzewo do letnich upałów. Pomogło, w 2020 roku drzewo wypuściło nowe pędy i igły!
Dolny Śląsk jest regionem bogatym w tereny leśne, a co za tym idzie, również w wyjątkowe okazy drzew. Oprócz najstarszego w Polsce Henryka, znajdziemy tu również najwyższe drzewo w kraju. To daglezja zielona rosnąca na terenie Nadleśnictwa Bardo. Jej wiek jest szacowany na 120 lat, a wysokość to 59 m i 40 cm. Aby znaleźć jakieś odniesienie dla tej wysokości w naszym otoczeniu wyobraźmy sobie 20-piętrowy budynek.
Legendarny Bartek
To drzewo zna prawdopodobnie każde dziecko w Polsce. Ale Dąb Bartek, bo o nim mowa, nie jest ani najstarszym, ani najwyższym, ani nawet najgrubszym drzewem w kraju. Skąd więc jego wyjątkowość i sława? Już przed II Wojną Światową Bartek otrzymał tytuł „najokazalszego drzewa w kraju”. Jego rozmiary rzeczywiście robią wrażenie – w obwodzie mierzy on blisko 10 metrów, jego wysokość to blisko 30 m, natomiast rozpiętość korony to aż 35 m! Do tego dochodzą potężne konary i wiek, obecnie szacowany na ok. 670 lat. Niestety, stan zdrowia Bartka jest zły. Dąb od dłuższego czasu wyraźnie obumiera tracąc zdrową tkankę. Wpływ na to miały zarówno wydarzenia historyczne jak np. pożar spowodowany na początku ubiegłego wieku przez bojówki PPS, jak i zdarzenia atmosferyczne – uderzenie pioruna w 1991 roku. W dodatku, w ubiegłym roku Bartek ucierpiał przez silne wiatry. W celu zabezpieczenia przed zawaleniem, konary drzewa zostały podparte metalowymi wspornikami. Wokół drzewa ustawiono ogrodzenie i poprowadzono ścieżkę edukacyjno-przyrodniczą oraz wytyczono zielony szlak turystyczny. Tradycją stały się już wizyty nowożeńców, którzy przyjeżdżają, aby wznieść toast w pobliżu kapliczki, za długie, szczęśliwe i bezproblemowe życie z nowym partnerem życiowym.
Długodystansowcy
Drzewa to bardzo wytrzymałe organizmy, potrafią przetrwać wiele setek, a nawet tysięcy lat. Za najstarsze drzewo na świecie uważa się Old Tjikko znajdujące się w Parku Narodowym Fulufjallet w Szwecji. To genet (pojedyncza roślina powstała z jednej zygoty) świerka pospolitego. Drzewo jest niepozorne, ma zaledwie 5 metrów wysokości, ale wszystko wskazuje na to, że wykiełkowało pod koniec ostatniej epoki lodowcowej. W jego sąsiedztwie stwierdzono pozostałości genetyczne identycznych pędów należących do tego samego osobnika, a znajdujących się w różnym stadium rozkładu. Najstarsze szczątki pochodzą sprzed 9500 lat. Drugim pod względem wieku drzewem na świecie jest Mathuselah – okaz sosny długowiecznej. Wiek drzewa rosnącego w Górach Białych w Kalifornii został ustalony na 4845 lat. Nazwa w tym przypadku zobowiązuje, okazy sosny długowiecznej rosnące na terenach stanów Utah, Nevada i w Górach Białych we wschodniej Kalifornii należą do najtrwalszych na świecie. Np. w Górach Białych odkryto wiele drzew, których wiek oszacowano na ponad 3000 lat, zaś średni wiek wszystkich okazów oscyluje wokół 1000 lat.
Jego wysokość Hyperion
W USA wszystko musi być wielkie. Nic więc dziwnego, że najwyższe drzewo na świecie również znajduje się w tym kraju. To sekwoja wiecznie zielona o nazwie Hyperion. Znajduje się ona na terenie Parku Narodowego Redwood w Karolinie Północnej. Jego wysokość to aż 115, 6 m. Co ciekawe, położenie drzewa było przez dłuższy czas utrzymywane w tajemnicy. Jednak na stronie internetowej lasów Redwoods nierozważnie opublikowano lokalizację Hyperiona i od tego momentu dotarcie do sekwoi znalazło się na liście rzeczy do wykonania wielu osób. Wskutek tego okoliczny las został poważnie zniszczony. W efekcie konieczne było wprowadzenie zakazu podchodzenia do najwyższego drzewa świata. Za wejście na teren obszaru zamkniętego grozi kara 5 tys. dolarów grzywny lub 6 miesięcy w więzieniu.